Stug roken op middelbare leeftijd geassocieerd met dementie later
Stug roken op middelbare leeftijd lijkt de kans op het ontwikkelen van de ziekte van Alzheimer of een andere vorm van dementie ruim te kunnen verdubbelen. Dit is de uitkomst van een onderzoek, uitgevoerd aan de Universiteit van Oost-Finland en de Kuopio Universiteitskliniek in Kuopio, Finland.
Geschat wordt dat roken verantwoordelijk is voor miljoenen doden per jaar, als gevolg van aan tabaksgebruik gerelateerde aandoeningen zoals hartziekten en verschillende soorten kanker, zo wordt vermeld in de achtergrondinformatie van dit rapport. Hoewel roken de kans op erg veel ziekten verhoogt, alsmede die van een vroegtijdig overlijden, laten sommige studies een verlaagd risico zien op de ontwikkeling van de ziekte van Parkinson en andere neurodegeneratieve (aftakeling van de hersenen) aandoeningen. Het verband tussen roken en de kans op de ziekte van Alzheimer, de meest voorkomende vorm van dementie, is steeds wat controversieel geweest, waarbij sommige studies suggereerden dat dat roken het risico op geestelijke achteruitgang zou kunnen verminderen.
In het onderzoek werden tussen 1978 en 1985 21.123 mensen opgenomen in de leeftijd van 50 tot 60 jaar. Diagnoses van dementie, de ziekte van Alzheimer en vasculaire (door vaatvernauwing) dementie in deze groep werden bijgehouden van 1 januari 1994 (waarop de participanten gemiddeld 71,6 jaar oud waren) tot 31 juli 2008.
Bij 5.367 deelnemers (25,4 procent) werd de diagnose dementie gesteld gedurende een gemiddelde follow-up tijd van 23 jaar. Hieronder waren 1.136 mensen met de ziekte van Alzheimer en 416 met vasculaire dementie. Degenen, die op middelbare leeftijd meer dan 2 pakjes sigaretten per dag oprookten, hadden een sterk verhoogde kans op dementie, voor zowel de ziekte van Alzheimer als vasculaire dementie, dit in vergelijking met niet-rokers. Mensen die gestopt waren met roken, of zij die minder dan een half pakje per dag rookten, leken geen verhoogd risico te lopen.
Het verband tussen roken en dementie werd niet beïnvloed door ras of geslacht. Roken is een bewezen risicofactor voor een beroerte, en kan leiden tot een vasculaire dementie door een vergelijkbaar mechanisme. Daarnaast draagt het roken bij tot het ontstaan van oxidatieve stress (vrije zuurstofradicalen) en ontstekingsprocessen, waarvan wordt aangenomen dat deze een belangrijke rol spelen in het ontstaan van de ziekte van Alzheimer. Het is mogelijk dat roken de ontwikkeling van dementie activeert via vasculaire en neurodegeneratieve wegen, schrijven de onderzoekers.
Het onderzoeksteam merkt verder op dat deze studie de eerste in zijn soort is die het rookgedrag op middelbare leeftijd afzet tegen de ontwikkeling op latere leeftijd van dementie, en de verschillende soorten dementie, in een uitgebreide multiraciale setting. De uitkomsten van deze studie wijzen er op dat stug roken op middelbare leeftijd de kans op de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer en op vasculaire dementie bij zowel vrouwen als mannen ongeacht het ras verhoogt. De desastreuze invloed, die het roken nu al heeft op de volksgezondheid, kan zodoende nog groter worden omdat de gemiddelde leeftijd van de wereldbevolking stijgt en het aantal gevallen van dementie snel toeneemt.