Wetgeving
Op 16 mei 2012 heeft de Europese Commissie een verordening aangenomen waarin wordt gesteld dat er slechts 222 gezondheidsclaims zijn die nog gemaakt mogen worden. Een gezondheidsclaim is een bewering dat er een verband bestaat tussen een levensmiddel/voedingssupplement en de gezondheid. Het merendeel van de gezondheidsclaims die momenteel gebruikt worden, zijn door deze wet verboden.
We zullen ons om die reden beperken tot een korte uitleg waarin je deze vitamine kunt vinden in de voeding.
Gezondheidsclaims
Vitamine D draagt bij tot:
- een normale celdeling
- de ondersteuning van de botten
- een normale werking van de spieren
- (natuurlijk) immuunsysteem van de lichaamscellen
- de normale opname/het normale gebruik van calcium en fosfor
- de opname van calcium uit de voeding
- de kalkhuishouding
- een goede opname van kalk
- de verhoging van de opname van kalk in de botten
Uitsluitend van mei tot en met september heeft de zon in ons land voldoende kracht om vit D aan te maken. Men moet dan wel tussen 11 en 15 uur, minimaal 15 minuten een groot deel van de huid blootstellen aan direct zonlicht. Zowel kleding als zonnebrandcremes kunnen de vorming van vit D volledig blokkeren. Overigens neemt bij ouderen de vorming van vit D in de huid af, evenals de omzetting in het lichaam.
Vitamine D is bijzonder veilig
De Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) heeft vastgesteld dat langdurig dagelijkse inname van 50 mcg (2000IE) voor iedereen veilig is. Andere wetenschappers achten deze grens overigens veel te laag. Volgens gepubliceerd literatuuronderzoek leidde inname van 250 mcg (10.000 IE) vit D per dag door gezonde volwassenen, gedurende 20 weken, niet tot een stijging aan de hoeveelheid calcium in het bloed. Gezien de belangrijke rol in de preventie van diverse chronische en veel voorkomende aandoeningen zal de ‘gemiddelde’ Nederlander zeker baat hebben bij een dagelijkse inname van minimaal 25 mcg (1000 IE) vit D extra , van september t/m mei.
Wat is een optimaal vit D gehalte?
Als wordt uitgegaan van de hoeveelheid van de actieve vorm van vit D in het bloed, dan komt men volgens verschillende onderzoekers uit op een gewenst gehalte van 90 tot 100 nmol per liter. Nederlandse laboratoria houden vaak een gewenste hoeveelheid aan tussen de 20 en de 100 nmol/l. Dit is veel te ruim en te laag volgens de onderzoekers en de Gezondheidsraad. Naar verwachting gaan veel laboratoria er toe over om streefwaarden rond de 70 nmol/l te hanteren.
Tekorten herstellen
Mensen met een tekort blijken gedurende 6-8 weken minimaal 50 mcg (2000IE) nodig te heben, om de vit D status te herstellen. Voor sommige groepen geldt dat een hoeveelheid van 75 mcg (3000IE) nodig is om een tekort op te heffen.
We pleiten ervoor dat mensen met (risico van) osteoporose, multiple sclerose, depressiviteit, reumatoide artritis, COPD en bepaalde vormen van kanker nog hogere doseringen vit D zouden moeten nemen, omdat deze ziektebeelden een relatie kunnen hebben met een vit D tekort.
Goede bronnen
Er zijn drie manieren om vitamine D te krijgen: voedsel, zonlicht en supplementen. Als u niet genoeg via uw voeding binnenkrijgt of als u niet veel tijd buitenshuis doorbrengt ( slechts 10-20 minuten onbeschermd in de zon kan een grote stimulans zijn voor uw lichaam tot productie van vitamine D) is een dagelijkse aanvulling met een voedingssupplement noodzakelijk.
Zalm in blik (3 gram) 530 IE
Zalm, gekookte (3,5 gram) 240-360 IE
Tonijn in blik (3 gram) 200 IE
Sojamelk, verrijkt (8 gram) 100 IE
Sinaasappelsap, (8 gram) 100 IE
Melk, laag vetgehalte, versterkte (8 gram) 98 IE
Granen, versterkte (1 kopje) 40-50 IE
Eieren (1 grote) 20-26 IE
Zwitserse kaas (1 ounce) 12 IE
levertraan
lever, haring, makreel, garnalen, sardine
biergist
Tekenen van een mogelijk tekort
Zwak beendergestel, slechte stofwisseling, slechte tanden