Gingivitis en parodontitis
Een van de meest voorkomende ontstekingen in een menselijk lichaam is gingivitis. Gingivitis is de medische term voor chronische ontsteking van het tandvlees. Vaak zie je wat bloed bij het poetsen en vaak heb je last van een slechte adem. Die slechte adem wordt veroorzaakt door de bacteriën die rond je tandwortels leven, gecombineerd met restjes voedsel als je niet goed poetst en flost.
Onbehandelde gingivitis kan zich ontwikkelen tot parodontitis, waarbij het kaakbot rond tanden of kiezen wordt afgebroken. Dit is, tot nu toe, helaas onomkeerbaar en het leidt tot meer tandverlies dan cariës.
Oorzaken van gingivitis
Bijna iedereen heeft op zijn minst een lichte vorm van gingivitis.
De meest gangbare oorzaak van gingivitis is dus meestal tandplak die zich in de loop van tijd op tanden en kiezen afzet. Daarom is 2 x per dag poetsen dus heel belangrijk.
Andere oorzaken van gingivitis zijn onder andere medicijnen (waaronder het anti-epilecticum fenytoïne en de afweerremmer ciclosporine) en slechte voeding. Denk aan bewerkte voeding met beperkte voedingswaarde. Dit verklaart waarom bijna de helft van alle volwassenen parodontitis heeft, net als in andere landen waar overmatige hoeveelheden (ultra)bewerkte voeding gegeten wordt.
Parodontitis heeft link met andere ziektes
Je tanden verliezen is erg genoeg, maar het wordt nog erger. Chronische ontsteking van het tandvlees produceert ontstekingsbevorderende hormoonachtige stoffen die in het speeksel oplossen en dan samen met een cocktail aan bacteriële gifstoffen doorgeslikt worden. Daarna worden ze opgenomen in de bloedbaan. Deze invasie aan gifstoffen lijkt een verband te hebben met een verhoogd risico op diabetes, hart- en vaatziekten, slokdarmkanker, borstkanker, alvleesklier- en galblaaskanker. Dat risico neemt bovendien toe als slechte mondhygiëne gepaard gaat met roken.
Luister hier naar een interview over dit onderwerp op gezondheidsnieuwsradio.nl
Wat is tandplak?
Goed poetsen en flossen (of interdentale ragers gebruiken) is een goede investering in de (algehele) gezondheid op langere termijn. Maar zelfs de beste poetstechniek en elektrische tandenborstels verwijderen niet alle tandplak. En tandsteen wordt er helemaal niet mee verwijderd. Daarom komen we terug op tandplak. Wat is het? En wat is tandsteen?
Tandplak is een slijmerige biofilm afkomstig van bacteriën die in de mond leven. Deze bacteriën kunnen niet verwijderd worden met poetsen of mondwater; ze blijven aanwezig door zich te binden aan stoffen op het tandoppervlak of het tandvlees en in de biofilm. De biofilm werkt als een biologische lijm waardoor de bacteriën in de mond blijven en niet ingeslikt worden richting het zuurbad van de maag – daar zouden ze doodgaan.
Tandplak is op zich niet zo slecht en je verwijdert dagelijks het meeste ervan wanneer je poetst. Als het echter langer dan een dag blijft zitten, dan binden mineralen uit jouw speeksel zich aan de biofilm en verkalkt dit, waardoor tandsteen ontstaat. Dat is veel sterker dan tandplak en kan niet verwijderd worden door te poetsen.
Ga daarom elke paar maanden naar de tandarts of mondhygiëniste om tandsteen te laten verwijderen. Hiermee voorkom je ernstiger problemen.
Zeewier eten is goed voor je mond en darmen
Zeewier is een mooi voedingsmiddel voor de mond.
Veelvoorkomende soorten zeewier als Fucus vesiculosus (blaaswier) en wakame (gebruikt om sushi te maken) bevatten bestanddelen die fucoïdanen worden genoemd. Fucoidanen remmen de groei van tandbacteriën af en blokkeren hun vermogen om biofilm te produceren. Door de aanmaak van biofilm te voorkomen, werken fucoïdanen preventief tegen tandsteen en beschermen ze tegen gingivitis. Zeewier bestaat uit glycanen en gepolysulfateerde oligomere koolhydraten.
Essentiele suikers – herstel van cel tot cel communicatie de missing link in onze voeding
Als je de juiste soorten zeewier eet, wordt een deel van de fucoïdanen opgenomen in de darmen en komt in de bloedstroom terecht. Van daaruit komen ze in de creviculaire klieren die zich tussen de tanden en kiezen bevinden en tot slot in de creviculaire vloeistof die de tandwortels schoon wast.
Fucoidanen bekleden als het ware de slijmlagen (van mond en darmen) en kun je zien als mooie lichaamsbarriere, als onderdeel van jouw eerste immuundefense. Zoals ook maagzuur in de maag en het trilhaarepitheel dat de luchtwegen bekleedt ook onderdeel van jouw eerste immuundefense zijn. Als fucoïdanen langs de tandwortels vloeien, dan worden deze als het ware ‘gewassen’ met bio-teflon waardoor de bacteriën die tandplak veroorzaken minder makkelijk hechten of losgemaakt en weggewassen worden.
Van de fucoïdanen is aangetoond dat ze tandplak en tandsteen kunnen verminderen bij dieren en bij mensen.
Bij gebruik van grote hoeveelheden kunnen fucoïdanen invloed hebben op de bloedstolling. Wees dus voorzichtig als je bloedverdunners slikt. Overleg met je arts.
Meer natuurlijke mogelijkheden bij gingivitis
Behalve fucoidanen zijn er nog meer natuurlijke stoffen die een positieve bijdragen kunnen leveren bij het voorkomen van gingivitis en parodontitis. Wil je hier meer over weten? Maak dan een afspraak in onze praktijk.