De schijf van vijf nog van deze tijd?
Het Voedingscentrum is de autoriteit die consumenten wetenschappelijk onderbouwde en onafhankelijke informatie biedt over een gezonde, veilige en meer duurzame voedselkeuze. Er zijn echter kanttekeningen bij de (nieuwe) Schijf van Vijf van het voedingscentrum te plaatsen.
Ik werk daarom in de praktijk liever met mijn ‘schijf van 5 plus’. Want deze schijf van 5 blijkt onvoldoende voedingsstoffen (vitamine A, D, foliumzuur, ijzer, zink en selenium) te bevatten. Hoe voorkom je een tekort?
- Eet dagelijks een extra portie groenten en (gedroogd) fruit, aangevuld met peulvruchten, noten en zaden. Rijk aan foliumzuur en ijzer. (Pas op: ben je heel histamine gevoelig, wees dan uiterst voorzichtig met het gebruik van noten)
- Kies voor caroteenrijke groenten, te herkennen aan hun felle kleur (wortel, paprika, spinazie). Het lichaam kan de caroteen omzetten in vitamine A.
- Haal selenium en zink uit vis, schaal- en schelpdieren, vlees, eieren, knoflook, paranoten en zaden.
- Zet vette vis op het menu: 225 g vette vis levert de aanbevolen hoeveelheid vitamine D voor de hele week.
- Vervang lege calorieën (van witmeel, suiker) door volkoren graanproducten ( müesli, volkorenbrood, zilvervliesrijst). Rijk aan B-vitamines (waaronder foliumzuur) en de mineralen ijzer, zink, selenium, koper, chroom en magnesium.
- Zorg voor een goede darmflora. Gezond eten is één, maar een goede darmconditie is minstens zo belangrijk om de voedingsstoffen te kunnen opnemen. Voed je darmen met de juiste vezels (groenten, fruit, peulvruchten) melkzuurbacteriën (yoghurt, probiotica) en een gezonde leefstijl (beweging en ontspanning). Ook belangrijk: kauw goed, neem rust tijdens de maaltijd en eet met plezier!
Tips van Geiske:
- Eet dagelijks minimaal 600 g fruit en groenten. Bewaar alle groenten niet tot de avondmaaltijd, maar verdeel ze in porties over de dag, bijvoorbeeld als rauwkost of groentesaus bij de lunch, als snack, soep of sap tussendoor (met regelmatig wortelsap voor de vitamine A) en bij de avondmaaltijd. Neem er een beetje vet bij, dat zorgt voor betere opname. En kies zoveel mogelijk biologische groenten, daar zitten meer bioactieve stoffen en antioxidanten in.
- Vervang de broodlunch regelmatig door een maaltijdsalade of soep van groenten en peulvruchten.
- Eet meestal vegetarisch (peulvruchten, sojaproducten, noten en zaden), twee keer per week vette vis en ongeveer twee keer per week kip, ei of vlees ( maximaal één keer rood vlees).
- Gebruik dagelijks een tot twee glazen of schaaltjes zuivel (karnemelk, yoghurt, kwark) en beperk het kaas gebruik, vanwege het verzadigde vet, tot 40 g per dag.
- Neem dagelijks een pluk kiemgroenten (tauge, alfalfa, tuinkers) of handje paddenstoelen (champignons, shi i take). Plus 1 tot 2 eetlepels noten(pasta), pitten of zaden(pasta). De opname uit pasta ’s is veel beter dan uit hele noten en zaden.
- Gebruik dagelijks 25 ml plantaardige olie zoals olijf-, sesam-, amandel-, lijnzaad-en walnotenolie.