Wat zijn prebiotica, probiotica, synbiotica en antibiotica? 

Prebiotica zijn voedingsdeeltjes (vaak vezels) die in de maag en dunne darm niet verteerd worden, maar die in de dikke darm door de darmflora worden afgebroken. Bij deze afbraak komen nuttige stoffen vrij. Deze afbraakproducten stimuleren bijvoorbeeld de groei en activiteit van de darmflora en hebben daardoor een gunstig effect op de gezondheid.

Probiotica zijn producten die grote hoeveelheden goede melkzuurbacteriën bevatten. Deze bacteriën, zoals bijvoorbeeld lactobacillen en bifidobacteriën, kunnen in de maag overleven en bereiken daardoor ongedeerd de darm. Deze probiotische producten hebben een gunstige werking op de darmflora en als zodanig kunnen ze de weerstand ondersteunen en bescherming bieden tegen infecties, ziektes en darmproblemen. Gewone yoghurt en kwark bevatten weliswaar ook melkzuurbacteriën, maar omdat deze de ‘zure’ maag niet overleven, behoren ze niet tot de probiotica.

De laatste ontwikkelingen in de wetenschap leren ons dat probiotica een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het behoud van de balans in de darm op drie niveaus:
1-      Een darminfectie speelt zich vooral af op het niveau van de darmflora. We noemen dit niveau 1. Dit kan allerlei klachten geven, zoals diarree, verstopping, darmkrampen, een opgeblazen gevoel, winderigheid en een verminderde weerstand.

2-      Het tweede niveau, de darmwand, vormt een barrière die voorkomt dat ongewenste stoffen of onvolledig verteerde stoffen in het lichaam kunnen binnendringen. Wanneer de darmwand wordt aangetast dan dit leiden tot vermoeidheid, spier-en gewricht’sklachten, hoofdpijn en allergieën. Voor dit tweede niveau zijn andere probiotica nodig dan voor niveau 1.

3-     Niveau 3 is het niveau van ons immuunsysteem. Achter de darmwand bevinden zich gespecialiseerde weefsels, die op een efficiënte manier ofwel tolerantie, ofwel een afweer reactie opbouwen. Wanneer dit immuunsysteem in balans is, blijft de weerstand op peil en kunnen infecties of allergische reacties voorkomen worden. Dit derde niveau vraagt weer om andere bacterie stammen dan de 2 andere niveaus van de darm.

 
Synbiotica zijn producten die zowel pro- als prebiotica bevatten.

Antibiotica zijn medicijnen tegen ziektes veroorzaakt door schadelijke bacteriën. Ze hebben het voordeel dat ze een ziekte meestal snel de baas zijn. Het nadeel van antibiotica is, dat ze niet alleen de schadelijke, ziekmakende bacteriën doden, maar ook de bacteriën uit de darmflora. Dit heeft tot gevolg dat ze de darmflora ernstig kunnen verstoren.

Probiotica bij antibiotica
Bacteriepreparaten, probiotica, kunnen onze darmflora ondersteunen en in stand houden. Bij diarree als gevolg van een antibioticakuur is er sprake van een overgroei van ongewenste bacterieen in de darm. Door (gelijktijdig) gebruik van een prebioticum kan het evenwicht in de darm hersteld of behouden worden., Probiotica kunnen ook worden ingezet ter preventie van darminfecties. Ze geven ziekteverwekkers minder kans zich te vermenigvuldigen. Ook de duur van diarree bij infecties wordt door het gebruik van probiotica verkort. Uit onderzoek blijkt dat kinderen en ouderen die dagelijks probiotica innemen minder gevoelig zijn voor infecties en minder antibiotica nodig hebben dan kinderen en ouderen in de controlegroep.

Verschillende stammen
De darmflora zelf omvat heel veel verschillende stammen. Elke bacteriestam heeft zijn specifiek effect maar ze werken onderling ook samen. Dat geldt ook voor de bacterieen in een probioticum. Uit onderzoek blijkt dat een mix van verschillende soorten bacterieen in een probioticum meer effect heeft dan een enkele stam. Naarmate er in een probioticum meer verschillende stammen aanwezig zijn, wordt de werking breder en sterker. Ook kunnen de verschillende stammen invloed uit oefenen op de verschillende darmniveaus, zoals hierboven beschreven. Bovendien verschilt de darmflora per leeftijdsgroep. Daarom is het belangrijk een probioticum te kiezen passend bij de doelgroep en bij het passende darmniveau. Bij antibioticagebruik kan een extra krachtig probioticum ingezet worden, hoog gedoseerd, met verschillende stammen en aangevuld met vezels (fructo oligosachariden).

Probiotica ondersteunen de weerstand
Een specifiek op de leeftijd en doelgroep afgestemd probioticum zorgt voor een goede conditie van de darm, de darmflora en daarmee de darmwerking. Zo wordt een goede weerstand bevorderd en op peil gehouden.